جەنگ و ململانێی ناوخۆیی بزنسەكان، ئەو ڤایرۆسەی کۆمپانیاکان لەناو دەبات
🔍کێشە ناوخۆییەکان و ململانێی نێوان بەشەکان لە بزنسدا، بریتییە لە نەبوونی هەماهەنگی و دروستبوونی بەربەست لە پەیوەندییەکانی نێوان تیمەکان (وەک ململانێی نێوان بەشی فرۆشتن و بەشی بازاڕسازی، یان کارگێڕی و دارایی). ئەم دۆخە وا دەکات وزەی کۆمپانیا لەبری ئەوەی بۆ كۆنترۆڵی بازار و نوێگەری و خزمەتی كۆمەڵگا و ڕازیکردنی کڕیار تەرخان بکرێت، لەناو ململانێی شەخسی و بەرژەوەندی تەسکدا بەفیڕۆ بچێت.
📉 پێشەکی و ڕاستییە تاڵەکان بەپێی داتا
بەپێی توێژینەوەکانی دامەزراوەی “گالۆپ”، ئەو کۆمپانیایانەی خاوەنی ململانێی ناوخۆیین و کارمەندەکانیان لێکترازاون، ساڵانە زیاتر لە ٤٥٠ بۆ ٥٥٠ ملیار دۆلار زیان بە ئابووری جیهانی دەگەیەنن.
ئامارەکان دەری دەخەن کە ٪٦٠ی کێشەکانی ناو بزنسەکان پەیوەندییان بە کەمی کارامەیی تەکنیکییەوە نییە، بەڵکو پەیوەندییان بە شکستی پەیوەندییە ناوخۆییەکانەوە هەیە. کاتێک ناوماڵی بزنسەکەت ڕێک نەبێت، دیوارەکان دەبنە بەربەست لەبەردەم داهێنان و هەر بەربەستێکیش پارە لە گیرفانی خاوەن کارەکە کەمدەکاتەوە.
🚩 بۆچی ئەم بابەتە گرنگە؟
ئەم بابەتە چەق و بڕبڕەی پشتی سەرکەوتنی هەر دامەزراوەیەکە. ئەگەر بەشەکان وەک دوورگەی دابڕاو کار بکەن، ستراتیژی گەشەکردن پەکی دەكەوێت.
نیشانەکانی بوونی ئەم کێشەیە لە کۆمپانیاکەتدا:
١. تۆمەتبارکردنی یەکتری: کاتێک فرۆش کەم دەکات، بەشی بازاڕسازی “بەرهەم” یان “فرۆشیاران” تۆمەتبار دەکات، و بە پێچەوانەشەوە. 🗣️
٢. شاردنەوەی زانیاری: کاتێک بەشێک زانیاریی گرنگ لای خۆی دەهێڵێتەوە و بە تیمەکانی تری نادات بۆ ئەوەی خۆی بە باڵادەست نیشان بدات.🤐
٣. دروستبوونی گروپگەرایی: كارمەندان لەبری دڵسۆزی بۆ “براندەکە”، دڵسۆزییان بۆ “سەرۆکی بەشەکەیان” هەیە. 👥
٤. سستی لە بڕیاردان: هەر بڕیارێکی سادە پێویستی بە کۆبوونەوەی درێژ و ناکۆک هەیە. ⏳
دیارترین و باوترین نموونەکانی ئەم کێشانە دەخەمە ڕوو:
١. ململانێی نێوان بەشی بازاڕسازی (Marketing) و فرۆشتن (Sales) ⚔️
ئەمە کلاسیکیترین کێشەی ناو بزنسەکانە.
بەشی بازاڕسازی دەڵێت: “ئێمە کڕیاری زۆرمان بۆ هێناون بەڵام تیمی فرۆشتن کارامە نین و ناتوانن قەناعەتیان پێ بکەن.”
تیمی فرۆشتن دەڵێت: “ئەو کڕیارانەی ئێوە دەیهێنن کوالێتییان نزمە و تەنها کاتمان دەکوژن.”
لە ئەنجامدا کڕیار لە ناوەڕاستدا ون دەبێت و کەس بەرپرسیاریەتی شکستەکە هەڵناگرێت.
٢. عەقڵیەتی دوورگە دابڕاوەکان 🏝️
ئەمە کاتێک ڕوودەدات کە هەر بەشێک تەنها بیر لە بەرژەوەندی خۆی دەکاتەوە و زانیاری بە بەشەکانی تر نادات.
بەشی گەشەپێدانی بەرهەم (IT/Production) گۆڕانکارییەک لە بەرهەمەکەدا دەکات بەبێ ئەوەی بەشی خزمەتگوزاری کڕیار ئاگادار بکاتەوە. لە ئەنجامدا کڕیار پەیوەندی دەکات و پرسیار دەکات، بەڵام کارمەندی خزمەتگوزاری هیچ زانیارییەکی نییە، ئەمەش ناوبانگی کۆمپانیا دەشێوێنێت.
٣. ململانێی نێوان کارگێڕی و دارایی 💰
بەڕێوەبەری بەشێک دەیەوێت پرۆژەیەکی داهێنەرانە بۆ گەشەکردن جێبەجێ بکات، بەڵام بەشی دارایی تەنها وەک “تێچوو” سەیری دەکات و ڕێگری لێ دەکات بەبێ تێگەیشتن لە سوودە دوور مەوداکانی. شوێنەواری ئەم دوبەرەكییە کۆمپانیا لە شوێنی خۆی دەوەستێت و گەشە ناکات (Stagnation).
٤. کێشەی دەسەڵات و ئیگۆ 👑
ئەمە زۆرتر لە ئاستی سەرکردایەتی و بەڕێوەبەرەکاندایە.
دوو بەڕێوەبەر کێبڕکێ دەکەن کێ لای خاوەن کارەکە یان بەڕێوەبەری گشتی خۆشەویستتر بێت. لەبەر ئەوە، یەکتری دەشکێننەوە یان ڕێگری لە سەرکەوتنی پرۆژەکانی یەکتری دەکات. لە ئەنجامدا تێکچوونی باری دەروونی فەرمانبەران و دروستبوونی ژینگەیەکی ژەهراوی.
٥. نادیاریی ئەرک و بەرپرسیاریەتی 📋
کێشەیەک لەناو کۆمپانیا ڕوودەدات، بەڵام کەس نازانێت کێ بەرپرسە لە چاککردنی. یان بە پێچەوانەوە، دوو کەس هەمان کار دەکەن و دەست وەردەدەنە کاری یەکتری. ئەنجامەكەی بەفیڕۆچوونی کات و دروستبوونی گرژی و هەستی “ئەمە کاری من نییە”.
٦. جیاوازی نێوان نەوەکان 👨🦳👩💻
بەڕێوەبەرە کۆنەکان دەیانەوێت بە شێوازی کلاسیکی و کاغەز کار بکەن، بەڵام گەنجەکان دەیانەوێت تەکنەلۆژیا و سۆشیاڵ میدیا بەکاربهێنن.دەبێتە هۆی بەربەست لە پەیوەندی و خاوبوونەوەی ڕیتمی کارکردن.
💡 نموونە و تێڕوانینی جیهانی
“پاتریک لێنسیۆنی“، نووسەری ناودار لە بواری کارگێڕی، دەڵێت: “ئەگەر بتوانیت هەموو خەڵکی ناو ڕێکخراوەکەت ناچار بکەیت بە یەک ئاراستە پارو لێ بدەن، دەتوانیت لە هەر بازاڕێکدا، دژی هەر ڕکابەرێک، لە هەر کاتێکدا بێت، سەربکەویت.”
با سەیری شکستی کۆمپانیایەکی وەک “نۆکیا” یان “کۆداک” بکەین؛ هۆکاری سەرەکی شکستیان تەنها تەکنەلۆژیا نەبوو، بەڵکو ململانێی ناوخۆیی و نەبوونی جورئەت بوو بۆ گۆڕانکاری بەهۆی پاراستنی بەرژەوەندییە ناوخۆییەکانی بەڕێوەبەرەکان.
⚡ کاریگەرییە وێرانکەرەکان لەسەر بزنسەکەیت
ئەم ململانێیانە تەنها کێشەی دەروونی نین، بەڵکو لێکەوتەی دارایی و بازاڕسازی گەورەیان هەیە:
-
لەسەر کڕیار: کاتێک ناوخۆ تێکچوو، کڕیار هەست بە ساردی و خاوی لە خزمەتگوزاری دەکات. کڕیار قوربانی یەکەمی ململانێی بەشەکانە و بە خێرایی پشتمان تێ دەکات. 🏃♂️
-
لەسەر ناوبانگی براند: براند تەنها لۆگۆ نییە، بەڵکو بەڵێنێکە. ململانێی ناوخۆیی وێنەی براندەکە لەبەردەم خەڵک دەشێوێنێت و وەک دامەزراوەیەکی شێواو دەردەکەوێت. 📉
-
شکست و گەورەنەبوون: بزنسێک کە سەرقاڵی چاککردنەوەی کێشەی نێوان بەڕێوەبەرەکانی بێت، کاتی نییە بیر لە فراوانبوون بکاتەوە. ئەمە وەک ئەوە وایە بە ئۆتۆمبێلێک بڕۆیت کە تێرمەکەی (برێک) کێشرا بێت. 🚫
-
دابەزینی قازانج: کاتێک هەمان کار دووجار دەکرێتەوە یان هەڵە لە تێگەیشتندا دروست دەبێت، تێچووی کارکردن بەرز دەبێتەوە و قازانجی پوخت دەسوتێت. 💸
✅ ئەنجامگیری و پوختە
ململانێی ناوخۆیی وەک “شێرپەنجەی بێدەنگ” وایە بۆ کۆمپانیاکان. ئەگەر بە خێرایی چارەسەر نەکرێت، باشترین ستراتیژییەکانی بازاڕسازیش ناتوانن بزنسەکە ڕزگار بکەن. کلیلەکە لە “سەرکردایەتییەکی یەکگرتوو” و “کولتورێکی هاوبەش” دایە کە تێیدا هەمووان تێبگەن کە سەرکەوتنی کۆمپانیا، سەرکەوتنی هەمووانە. تەنها ئەو کاتەی دیوارەکانی نێوان بەشەکان دەڕوخێنیت، دەتوانیت پردی پەیوەندی بەهێز لەگەڵ کڕیارەکانت دروست بکەیت.
📢 ئەگەر دەتەوێت بزنسەکەت لە زۆنگاوی ململانێ ناوخۆییەکان ڕزگار بکەیت و وزەی تیمەکەت بکەیتە پارە، کاتی ئەوە هاتووە سیستەمێکی ژیر و سەردەمیانە دابڕێژیتەوە.
📍 هەنگاوی داهاتوو: پێش ئەوەی پارەی زیاتر بە بازاڕسازی بدەیت، “تەندروستی ناوخۆیی” تیمەکەت بپشکنە. دەتوانیت بە دانیشتنێکی ڕاوێژکاری لەگەڵ ئێمە، کێشە شاراوەکانی ناو دامەزراوەکەت دەستنیشان بکەیت و ڕێڕەوی گەشەکردنت ڕاست بکەیتەوە.